2012

Covers Skalası Geçerlilik Güvenilirlik Çalışması 6. Ege Pediatri ve 2. Pediatri Hemşireliği Günleri, 2-5 Mayıs 2012, İzmir, poster bildirisi.

COVERS SKALASI GEÇERLİLİK GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI

Serap Özkan, Devrim Tekin, Nurdan Kara, Hatice Yapıcı, Doç.Dr. Nermin Tansuğ, Fırat Arkuran

AMAÇ

Yenidoğanlarda ağrı değerlendirmesi, son zamanlarda daha da önem kazanmış ve araştırmalara açık bir konudur. Ağrı hem duyusal olarak hem de psikolojik olarak hissedilen özel bir duyumdur. Ağrının şiddeti, hissedilen bu duyguyla başa çıkma yöntemleri kişiden kişiye değişmekle birlikte bebeklerin özellikle yenidoğanların ağrıyı hissetmedikleri fikrinin artık yanlış olduğu kabul edilmiştir. Yapılan çalışmalar yenidoğanların ağrıyı hissettiklerini ve hatırladıklarını kanıtlamış, aynı zamanda yoğun bakım ünitelerinin gelişmesi ile birlikte bu çevresel uyaranların bebeklerde gelişmekte olan merkezi sinir sistemine etkileri de kanıtlanmıştır. Bu nedenlerden dolayı birçok ağrı skalaları geliştirilmiş, bu konuda çalışmalar yapılmıştır. Litaratürde, yenidoğanların farklı durumlardaki ağrılarını değerlendirmek için farklı skalalar kullanıldığı görülmektedir, Jacobi Tıp Merkezi Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde geliştirilmiş olan COVERS skalası yenidoğanlar da kullanılan NIPS, PIPP, CRIES skalalarını karşılayan ve bu skalaların değerlendirdiği grupları tek bir skala ile değerlendirme imkanı sağlayan bir skaladır. Bu çalışmanın amacı yenidoğanlarda farklı durumlardaki ağrılarını tek bir skala ile değerlendirme imkanı veren COVERS skalasının geçerlilik güvenilirliğini yaparak Türkiye’de kullanılmasını sağlamaktır.

MATERYAL VE METOD

Çalışmaya başlayabilmek için öncelikle skalayı geliştirenlerden izin alınmıştır. Çalışmanın ilk aşamasında COVERS skalasının dil geçerliliği yapılmıştır. İngilizce ifadelerin Türkçe’ye çevrilmesi ve Türkçe’ye çevrilmiş bu ifadelerin tekrar İngilizce’ye çevrildiği zaman aynı anlamı verip vermediği konusunda özellikle her iki kültürü yaşamış kişilerin görüşleri alınarak dil geçerliliği uygun bulunmuştur. COVERS skalasının geçerliliği için 23/08/2011-01/02/2012 tarihleri arasında Anadolu Sağlık Merkezinde yatarak tedavi alan 34 pediatrik hasta örneklem grubua alınmıştır. Hastalara ağrılı bir işleme başlamadan önce – işlem sırasında – işlemden 15 dakika ve 1 saat sonra 2 farklı hemşire tarafından bağımsız olarak değerlendirilmiştir. Değerlendirmeciler arası güvenirlik yöntemi olarak bilinen bu değerlendirme sonrası elde edilen veriler Kappa uyumluluk testi, Kikare bağımsızlık testi ve non parametrik wilcoxon testi ile analiz edilmiştir.

BULGULAR

34 hastada COVERS skalası kriterleri her aşama için tek tek ele alınmıştır. Cevapların simetrik oluğu durumlarda Kappa analizi cevaplar arasında farklılık olduğu durumlarda ise pearson kikare bağımsızlık testi uygulanarak her aşamadaki ilgili kriter için uyumluluk değerleri hesaplanmıştır. Hemşirelerin vermiş olduğu toplam puanların birbiri ile uyumunu değerlendirmek için Wilcoxon, Signed Rank testi, uygulanmıştır. Her iki hemşirenin her bir parametre için uyumluluğu değerlendirildiğinde yüksek derecede uyumluluk olduğu tesbit edilmiştir. Skalanın ağlama, oksijen gereksinimi, vital bulgular, ifade, dinlenme, distres belirtileri parametrelerinden elde edilen toplam puanlar işlem öncesi ( p = 0,414 >0,05 ), işlem sırası (p = 0,773 > 0,05), işlemden 15 dakika sonra ( p = 0,414 > 0,05 ) ve işlemden 1 saat sonra ki ( p =1 >0,05 ) sonuçları Wilcoxon Signed Rank testine göre uyumlu çıkmıştır.

SONUÇ

Çalışma, COVERS skalasının Türkçe versiyonunun yenidoğandan 1 yaşa kadar güvenilir olarak kullanılabileceğini göstermektedir.

PDF için tıklayın.